De KIJK! werkwijze gaat uit van dagelijks observeren in voor kinderen betekenisvolle situaties. Observeren zien we als basis voor de keuze van je aanbod en je handelen. Door ook dagelijks te reflecteren op wat je hebt gezien krijg je zicht op wat het effect is van jouw handelen en aanbod op de ontwikkeling van de kinderen. Het geeft je richting bij het kiezen van je volgende acties bedoeld om de ontwikkeling verder te stimuleren.
Voorbeeld
Tobias speelt in de bouwhoek. Hij legt de grote blokken één voor één op elkaar om een ‘hoge toren’ te maken. Als op enig moment de toren omvalt moet hij hard lachen en herhaalt zijn handelingen om nog eenzelfde effect te realiseren. Juf Karina heeft het op afstand aangezien en komt naast hem zitten. Ze bouwt ook een toren en, net als Tobias, valt ook haar toren om. Samen lachen ze erom. Juf Karina begint opnieuw. Ze vertelt terwijl ze bouwt dat ze nu een ‘stevige’ toren gaat maken die niet meer omvalt. Ze start met het neerleggen van een brede basis en bouwt op deze manier een ‘stevige’ piramidevormige toren die niet meer vanzelf omvalt. Tobias kijkt wat ze doet en imiteert haar bouwwijze en komt tot eenzelfde toren. Uiteindelijk hebben ze twee ‘stevige’ torens gemaakt en ontdekt dat door onderaan breed te beginnen en dan steeds smaller, de toren ook hoger kan worden.
De volgende dag wil Tobias weer in de bouwhoek. Juf Karina observeert op afstand het spel van Tobias en ziet dat hij start met het maken van een ‘stevige toren’. Als de toren tot aan zijn heupen reikt vraagt hij Nora en Nazir te komen kijken. Terwijl zij kijken bouwt hij verder en vertelt ondertussen dat dit een stevige toren is en dat door het bouwen op deze manier de toren ook hoog kan worden. Nora gaat erbij zitten en zegt: ik ga er ook één maken.
Later tijdens het buitenspel ziet Karina dat Tobias en Nora samen met de kisten en planken aan het bouwen zijn. Ze hoort hen met elkaar praten: ‘we moeten het wel stevig doen, anders valt het om..’.
Karina maakt een observatienotitie in de KIJK! app: bij Tobias én Nora. Beiden hebben nieuwe inzichten opgedaan en kunnen die nieuwe kennis/vaardigheid ook in andere situaties gebruiken.
Haar handelen, vanuit het meespelen met Tobias een nieuw inzicht aanbieden, heeft een zichtbaar effect gehad op zijn ontwikkeling.
In dit voorbeeld heeft Karina bewust eerst gekeken naar het spel van Tobias. En heel bewust kiest ze ervoor om zijn spel eerst te imiteren en aan te sluiten bij wat hij aan het doen is. Zo krijgt ze ook goed contact met hem. Karina heeft gezien (geobserveerd) dat Tobias al langer torens bouwt op deze manier. Bij het reflecteren op wat ze zag heeft ze ervoor gekozen hem een nieuw inzicht aan te bieden waarmee hij zijn spelmogelijkheden (bouwen) verder kan uitbreiden en verrijken. Tijdens het spel in de bouwhoek observeert ze Tobias en ziet direct het (positieve) effect van haar handelen. Als ze de andere dag het spel in de bouwhoek ziet én het buitenspel samen met Nora weet ze zeker dat haar handelen en aanbod effect hebben gehad op de ontwikkeling van Tobias en (misschien ook wel) Nora.