Je herkent het vast: ben je net met een kringactiviteit begonnen en na nog geen 5 minuten staat Freek alweer op en roept door jouw verhaal heen: gaan we al naar buiten? Freek vindt het lastig langer op z’n stoel te zitten, net zoals hij het lastig vindt z’n aandacht voor langere tijd bij een taak te houden. Misschien denk je soms dat het gedrag van Freek vreemd is, afwijkend, maar niets is minder waar. De executieve functies van Freek (in dit geval ‘stopkracht’ en ‘doorzetkracht’) zijn nog in ontwikkeling net zoals dat bij alle jonge kinderen het geval is. Niets vreemds! Het brein van (jonge) kinderen is nog volop in ontwikkeling en de executieve functies zijn breinfuncties! Het vraagt wél van je dat je beredeneerd je activiteiten en aanbod bedenkt en plant én rekening houdt met het feit dat de executieve functies van jonge kinderen nog in ontwikkeling zijn, je kunt ze wel stimuleren, maar ze zijn nog lang niet ‘af’. En, als jij er niet voldoende rekening mee houdt met passend aanbod dan laten kinderen je dat vast merken!
‘Als executieve functies moeten ontwikkelen, komt daarvan dan ook een ontwikkelingslijn in KIJK!?’
Het is een vraag die we zo af en toe krijgen. Er is geen lijn Executieve Functies die we kunnen toevoegen aan KIJK! en het is ook niet nodig. De ontwikkeling van executieve functies vind je o.a. terug in de ontwikkelingslijn taakgerichtheid en zelfstandigheid, zelfbeeld en in de mate waarin een kind betrokkenheid laat zien. Door de ontwikkeling van kinderen goed te observeren krijg je ook zicht op de ontwikkeling van de executieve functies. Met die kennis kun je EF ook gericht stimuleren. In onze webshop zijn daarvoor verschillende passende uitgaven te vinden:
De Breinhelden boeken bieden activiteiten die de EF gericht stimuleren. Je kunt ze gestructureerd inzetten: als een programma of het boek gebruiken als een inspiratiebron en voorbeeldenboek van goede activiteiten. Als je het fijn vindt om toch nog wat gerichter te observeren, te kijken, per breinkracht (EF) dan kun je daarbij de lijst achterin het boek gebruiken.
Het is belangrijk dat kinderen hun executieve functies goed ontwikkelen. Dat begint bij bewustwording: wat zijn deze functies en wanneer gebruik je ze? Daarvoor zijn onderstaande boeken bij uitstek geschikt.
Het boek ‘Ontdek je breinkrachten met Effi en Furon’ bevat tien voorleesverhalen over de breinhelden Effi en Furon. Deze twee belanden in voor kinderen herkenbare situaties, waarin ze een breinkracht (o.a. volhouden, opstarten, doorzetten, plannen) nodig hebben. Achterin het boek vind je vragen die je helpen bij het gesprek dat je aangaat met de kinderen.
Het boek ‘Wat gaat Dook nu doen’ is een interactief boek waarbij kinderen keuzes maken bij herkenbare dagelijkse ‘problemen’ in verhaalvorm. Ieder verhaal kent twee keuzes en daarmee twee verschillende verhaaleinden. Bij het uitvoeren van de keuzes worden executieve functies ingezet (als emotieregulatie en…).