Het onderwijsachterstandenbeleid van de nationale overheid is gericht op de doelgroep van 2 tot 12 jarigen en focust op de ontwikkeling van kinderen bij wie al een onderwijsachterstand geconstateerd is, maar ook op de ontwikkeling van kinderen die vermoedelijk een onderwijsachterstand op zullen lopen als er niet tijdig ingegrepen wordt.
Een effectieve aanpak moet voorkomen dat een achterstand op jonge leeftijd resulteert in een leven lang “achter de feiten aanhollen”. Uit veel onderzoeken blijkt dat als kinderen beter presteren in het onderwijs dit hun kansen in het leven aanzienlijk verhoogt. Voldoende reden om een onderwijsachterstandenbeleid te realiseren met effectieve interventies, met betrokken professionals die samenwerken op basis van bewezen aanpakken uit wetenschappelijk onderzoek en door onderzoek in de praktijk.
Aanpak onderwijsachterstandenbeleid
De aanpak van onderwijsachterstanden wordt ook wel de aanpak van een veelkoppig monster genoemd. Er is dan ook niet één antwoord op te geven, maar meerdere. Bewezen interventies die onderdeel zouden moeten vormen van het gemeentelijk onderwijsachterstandenbeleid zijn:
- Vroege toegang tot voorschoolse opvang en educatie voor alle kinderen;
- Investeren in voorzieningen voor voorschoolse educatie;
- Kwaliteitsvolle, educatieve interacties en een rijk, gevarieerd aanbod van ontluikende taal- en gecijferdheidsactiviteiten, spelbevordering en VVE-programma’s die toegankelijk gemaakt zijn voor alle (doelgroep) kinderen;
- Vroege inzet van preventieprogramma’s met aandacht voor beschermende factoren zowel in het individuele kind/gezin als in de wijdere omgeving. Kinderopvang en (integrale) kindcentra 0-12 kunnen hierbij een belangrijke rol spelen;
- Goede interprofessionele samenwerking en continue professionalisering van de medewerkers vormen een ondersteunende rol in de realisatie van hoge kwaliteit van het aanbod;
- Hoge kindgerichte verwachtingen van deze professionals en onderzoek naar de opbrengsten in de praktijk vormen een belangrijke professionele houding;
- Het bieden van extra onderwijstijd (schakelklassen / weekend en/of zomerscholen) met lees-taal ondersteuning en verrijking voor kinderen in achterstandsposities die aanzetten tot actief, onderzoekend en betekenisvol leren;
- Ouders stimuleren en faciliteren om mee te doen en onderdeel te zijn van de 0-12 community.
Vanaf 1 januari 2019 is het onderwijsachterstandenbudget gebaseerd op de nieuwe gewichtenregeling. Deze regeling gaat uit van vijf indicatoren, te weten het opleidingsniveau, herkomstland, verblijfsduur in Nederland, opleidingsniveau moeders op school en schuldsanering. Het beleid is primair gericht op het bieden van gelijke kansen aan kinderen in ongelijke situatie. Zonder het bieden van extra kansen aan deze groep kinderen uit minder sociale, culturele en/of economische (geziens)omstandigheden gaat talent verloren.
Onze expertise
Wij hebben ruime ervaring met betrekking tot de realisatie van onderwijsachterstandenbeleid en het bieden van antwoorden op het veelkoppig monster. In diverse gemeentes zijn er de afgelopen jaren projecten gerealiseerd met effectieve interventies. Ons aanbod kan daarbij bestaan uit:
- Inventarisatie en beleidsondersteuning;
- Projectleiding en realisatie;
- Monitoring en evaluatie;
- Stimuleren van samenwerking tussen belanghebbende partners;